Hirenci İmam: Hıseyn (as) Kamo?

 

        İmam Hıseyn gırde şehidano, picı Hz Ali yo torıne Peyxamberiyo.Hesen bıraycıyo, behde hesenya ameyo dönya. Çıhar seri behde hiçreti ameyo dönya. Bıraycıyo gırd İmam Hesen wextok bı şehitse emre, Elaya ew vasiyete bırardecıya imametey ame ey ser. İmameteya İmam Hıseyni des seri ramıt. Be şeş menga, imameteya İmam Heseni zılmde Muaviyey bınd ramıt. Mıletacı kışte destra maleci gırote veyşan verdaye.

        Zamande Muaviyeyde saygıya mılet dinre nemend. Wınyay karde dınyay, emre Ele'yu Peyxamberi (saa) kerd xo vira derdecı tek pereybi, dınyabı. Mıletre perey, male dınyay, dinra daha veri ameye.Çedık Muaviyey destra ameye dostandexure vate Ehlibeyte Peygamberire ew şiande Ali bıtewne wa helk namey ina xu virakero. Dımazi Muaviyey lajexuyo berdoş salme xelifelıxeyre kard hadre. Helki kes razı nebı Yezit xalifebo, Muaviyey helk tersena, kerd mecbur, inazi kebul kerde.

        İmam Hüzeyni destra çiye niyameye tımu tım zılmde Muaviyey bındbe. Imbazıcızi tımu zılmde Muaviye  bındbi şeşti ser behde  hiçreti zalım Muaviye merde. Koltıxecezi lajdecıre mend, Muaviye wextok nemiyar bıse ey mıletra qande lajdexu soz gırotbe. Ama İmam Hıseynira biat negırot, hıni merdse lajecı bı xelife  mıletzi şi Yezidire biat kerd xalifelıxeyacı kebul kerd. Muaviye lajdexore vano İmam Hıseyni mevey biat keno wa bıkero nekeno wa nekero ey ser meşo. Çınki muaviye karexo zanaye, vexte Peyxamberidzi behde Peyxamberzi kam jewire  biat kardse  o rayda eyra şiye. Neşıyese mılet miyand nameycı vıjyaye, inare bol zor bıye.Ama yezit pixu dinle neka mardımde xure vajo, medine lajde Ali, Hıseynire vaj wa biro mıre biat bıkero ninose sereycı bırşe.

        Vali Medine waştende yezidira, şino İmam Hiseynire (as) vano. İmam Hıseynzi (as) eyre vano mıre tay zıman bıd, ez dışmışba.Beno şewse İmam Hıseyn (as) kufletexo geno şıno Mekke.Key Elaydı guni rışten heramo, qande coy şıno wıjad maneno. No  dırım şeşti ser behde hicreti, serde mengda Şabanidı biyo. İmam Hıseyn (as) kabed çıhar seri mameno. Mıslımani dırımra bene xeberdar ek xelifelıxeya Yezidi  qebul neka, hım vexte Muaviyed hımzi behde cıya, aney İmam Hıseynı het va made  tore yardım bıkere, maye to het.

        Kışterazi Iraqra mektubi ameye İmam Hıseynire (as) va be rehperemabı ma zılmra bıreyn. No dırem veşte Yezidi neşye. İmam  Hıseyn (as) hetana vexte hec Mekked mendı. Hırgı cara dınyaye mıslımani vexte hec amey Mekke. Nina miyad mıyardıme Yezidi ameye İmam Hıseynı(as) bıkşe nina  tıfıngexo çınadexo bınd nımıtibi. Kerde İmam Hıseyni(as) şehit kere. İmam  Hıseyni(as) hecaxo nimed verde heme ardi peser va ezo şına Iraq ew va edo wıja şehitba.Mıslımanare va bere mıre yardım bıkere na rayd ganexo bede. Emeşteri ehlibeytexo u embazexo gıroti şı Iraq. İmam Hseynı va ez Yezidire biat nekena.

        Ew ey zanayekı do narayd şehitbo. İmam Hıseyni(as) zanayeke imkane  mınafıqa daha veşyo (e Yezid u ımbazendecı). Mılet ameye İmam Hıseyni het vate na herbı meşo tı mınafıqana leja neşene başkere. İmam Hıseyni inare ewna va ez Yezidire biat nekena, ew ez na rayd be Elay kesira netersena. Ez zanakı ez şırazi neşrazi ede mı bıkşe. Ezo Mekkera şına kı va kabed guni nerıjyo, hırmete tiyay vıni nebo, lınga bın nekewo.

            No sıred İmam Hıseyni ordixo eyar kerde, veynda merdımandexo ewna va. Mare be
rayda şehadeti rayna çınya vano, ok qayılo wa mı hetbo, ok qayılo wa şıro. çınki
dışmeni qayıle mı bıkşe. Vano ceyrani, adıri hewnakere, kerd hevnase eek qande
malde dınyay ameybi heme şii. Ey het direye mıslımani mendi. İmam Hıseyni eek
mendibi inarezi vakı, şımara kam kayılo va şıro, va ganexo bıreyno, çınki eeye mı
wazeno.

            Dostecıye heqiqi tek tek werzene pay, vane made rayda tora nevıjye, made
na rayd ganexo bıde. Made rayda toya raştra nevıjye. Hetana destema kılıç tepşe
gan mara nevıjyo, made to neverade.

            Newde mengda Muharremid, Yezidi va ya biat ya herb. İmamizi (as) a şew veynda Elay, duay kerdi, şefaqire xo kerd hadre. Şeşti ju ser bahde hicreti, deste mengda Muharremid, İmam (as) ew direye dostecı nezdi neway tene ya biye ya nebye, cewres tene veri bi, ek remay ek İmami (as) het mendi. Bıraycıbı lajecıbı lajde apte cıbı.

       Ew hıni herb başle kena. A roj şefaqra hetana şev lej kene. İmam Hıseyn ve dostecı jevzi nemendi, heme bi şehit. Şehida miyad dı laje İmam Hesen-i (as) jevzi laje İmam Hıseyn-ibı (as) ne heme bol werdibi, qeçok qundaxdbı o zi kışt.

       Hıni herb qedise dışmena çi İmami (as) ew e embazandecı heme gıroti, çadırecı heme veşnay, serey şehida cıra cıkerd, çınaycı cıra vet. Meyitecı mezel nekerdibi, serey şehidanu keynanu cınyana pıya bene Kufe.

       Esira miyand laje İmam Hıseyni Zeynel Abidin (as) zi bı, wexto vistu dı serebı, ew dırbetınbı laje Zeynel Abidini Muhammed Bakırzi (as) esira miyandbı, laje İmam Heseni (as) Hesan-ül Müsenna-zi miyandbı.

       Hasen-ül Müsenna-zi dırbetınbı, dırbedacızi bol gıranbi, dışmena serey eyzi necıkerd
esira miyand ozi berd qufe. Quferazi berdi Dimeşk, Yezidi (Ela eyre lanet kero) het.

 

       Herbde Kerbelad cıniyekı esir gırotibi ina miyand keynay Hz. Eli (as) Zeynebzi miyandbi. Koti şiyese Zeynep u Zeynel Abidin'i (as) hemınre zılme Yezidi (l.a) ew e perdecı vate, zure Muaviyey heme veti teber. Zılmokı Yezidi kerbelad kerd, hendok gırdbıkı tersande mıletra ey va mı çıye nekerdo, çeke eskerandexo ser.

       Kerbela bı sebebe Emeviya, saltanatacı rıjye, kerbela dıma şiay bi veşi, şiaya çend fıni kıyam kerd, tımu tım qarşıde xelifande zalımabi. Wıni bıkı şiaya dışmenara intıkame İmam Hıseynı gırot.

       Xora jev insan kıtabane tarixa bıwanose, vinenokı İmam Hıseynire rayna çınebi ju
rayacı tek bi do şehit biyaye. Dewletekı din ezmış kerde, mıslımanare zılm kerde,
İmam Hıseyni (as) nıe dewletare heç biat nekarde, imkane neyzi çınebı.Sere Dewlet
Yezitbı, dinire saygıycı çınebi, çendok destra ameye kerde dini vıni kere, 
hele vaje İmam Hıseyn (as) neyre seni biat bıkero.

       Picı zi, Muaviye insana het din desta sero tepışte, ama wextok tenya mendese din aqıldecı niyameye bile, mınafıqey kerde.Wextok kesi durira diyese, kesi vate zey ney insan çınyo. Peygamberire, dostandecıre yardım kerde, ancax peynidzi vate ez seni ninare zılm bıkera, ez seni
ninare zırar bıda, tiyara belı benokı tay tarixçiya heqte İmam Hesenidı, ew heqde
İmam Hıseynidı (as) yazı kerde raşt niyo. Tay tarixçizi vanekı İmam Hesen (as) we İmam
Hıseyn (as) aredecıd bol ferq bı, vane İmam Heseni (as) sulhra heskerde, destecıd, dınyaye eskerecı bi, ey herb nekerd, Muayiyeya umış bı. Taynizi vane İmam Hıseyn neway tene eskerecı bi feqet ey herb kerd.

       Çıyokı ne tarixçıye vane raşt niyo, çınki İmam Hıseyni (as) Yezidire biat qebul neka. Des seri bırardexuya piya be lej, be qıyam, zımande xelifelıxeyda Muaviyeyd raverni, xora ina Muaviyeya lej bıkerdese do bıkışiyaye, vextozi islamire faydeycı çınebyaye. Muaviye gırdande mınafıkarabı mıletre vate ez mıslımana, ez embaze Peyxamberyai (saa), ez wahiy yazı kena, vate ezo rayda raştra şına, kıştera wına vate, kışterazi xapeynayış vıni nekerde, yani eyre hırgı
şeytaney caizbi. Qande coy İmam Heseni (as) we İmam Hıseyni (as) neşaye eyd başkere, e Mınafıqı bıvaştese merdımexo rışte İmam Heseni ve İmam Hıseyni kışte ew hesabe gunidaci
vaşte. (Hım kışte hımzi geyraye qatilde ina).
 

      Ela Mıaviyeyre lanet bıkero kı ey dınyaye zırar dayo Ehlibeytde Payxamberi (saa). Ewro wextok ma wınene, ma vinenek Muaviyey kerdo vını, İmam Heseni (as) qezen kerdo. Mıletta şıma miyandı, namey çend qeça Muaviyeyo? Namey çend qeça Heseno?
      Wınyokı doste Ela'yde tım qezenkere. E vıni nekene.



 

Vırnayen: Müzeyyen İpek 
Raştkerden: Murat İpek

www.islamkutuphanesi.com
www.zazaca.com  
www.Dimli.com