İKİNCİ BÖLÜM

       ALLAH'IN ZATİ VE FİİLİ SIFATLARI HAKKINDAKİ İNANÇ

Şeyh Ebû Cafer -Allah ona rahmet eylesin der ki: Biz Allah'ı Zati

sıfatları ile vasıflandırdığımız zaman ¹, bu sıfatların her birinin zıddının Aziz ve adil olan Allah'da bulunmadığını söylemek isteriz. Biz, Güçlü ve Ulu Allah'ın daima Semi', Basir, Alim, Hakim, Kaadir, Aziz, Hayy, Kayyûm, Vahid, Kadim olduğunu söyleriz. Bu sıfatlar O'nun Zati sıfatlarıdır.                                                                  .

Biz, Güçlü ve Ulu Allah'ın daima Hallâk, Fail, Dileyen, Mürid, Razi, Sahit (Takbih eden), Râzık,

Vehhâb, Mütckellim olduğunu söylemeyiz. Çünkü bunlar, O'nun Fiili sıfatlarıdır ve bunlar, yaratılmış (muhdes) sıfatlardır. Onun içindir ki, Allah bu sıfatlarla daima tavsif edilir demek caiz değildir ².

1. Şeyh Mufid, Tas. (Mu'. II, 19-20)'de bunu açıklar ve Allah'.

ın sıfatlarının iki sınıfa ayrıldığını söyler. Birinci sınıfta -sıfâtu'z-zat-,

fiile işaret yoktur; ikinci sınıfta -ef'al-, fiillere işaret vardır. Fark

şuradadır: Zati sıfatlarda, zıtları Allah'a isnad edilmez. Söz gelişi,

O ölür (Hayy sıfatının zıddı) veya O zayıftır (Kaadir sıfatının zıddı)

veya Câhildir diyemezsiniz ve O'nu, Hayy, Alim ve Kaadir olmaktan

başka bir şeyle vasıfıandıramazsınız. Ama Allah bugün bir yaratıcı

değildir veya Zeyd'e bir rızk verici değildir veya gerçekten ölü bir

adamı yeniden dirilten değildir, vb. diyebilirsiniz. Allah, Allah verir,

vermez, hayat verir, öldürür ve benzeri olarak, fiili sıfatların zıdları ile vasıflandırılabilir. (A.F.) Ayr. krş.: Usat, I, 107, 109 vd.; Aktiid,

38 vd.; Shi'ite, 128-133.

2. MC, 206 vd,; BHA, 56, 62, 97-99; FC, 13, 16. (A.F.). Allah'ın sıfatları ile ilgili Ehi-i Sünnet görüşü için lık.: Fıkh", 180 vd,